Kolekty zwyczajne i nadzwyczajne jako źródła środków na jałmużnę biskupią (do IV wieku). Zarys problematyki

Streszczenie w języku polskim

Prowadzenie szeroko rozumianej działalności charytatywnej, której celem było zaradzanie ludzkiej nędzy, dość szybko stało się jednym z podstawowych zadań wczesnego Kościoła, realizowanych początkowo przez diakonów, a następnie przez biskupów. Do realizacji tego celu biskupi potrzebowali – w zależności od wielkości i sytuacji materialnej Kościoła, któremu przewodzili – niekiedy znacznych środków finansowych. Musieli więc najpierw zatroszczyć się o ich zdobycie, a następnie o właściwe ich rozdysponowanie. W niniejszym opracowaniu omówiono dwa zasadnicze źródła pozyskiwania środków materialnych na ten cel, a mianowicie: kolekty zwyczajne, które były przeprowadzane systematycznie (raz w tygodniu lub raz w miesiącu) praktycznie przez cały rok, oraz kolekty nadzwyczajne ogłaszane przez biskupów, które były związane z nagłymi potrzebami Kościołów lokalnych, jak np. wykup jeńców. Teksty źródłowe ukazują trudności, jakie napotykali biskupi w związku z gromadzeniem środków na pomoc ubogim, dlatego dość często ostro napominali swych wiernych, aby składali hojniejsze datki na ten cel. Pewnym dylematem dla nich pozostawała też kwestia przyjmowania funduszy, które zdobyto w sposób nieuczciwy oraz donacji od osób o złej reputacji.