The Stance of Ukrainian Political Circles in the Second Polish Republic Towards the „Pacification of Eastern Galicia” in 1930

Roman Wysocki

Abstract


During the second half of 1930, Polish police and army units carried out so-called the „pacification of Eastern Galicia”. That event played an important role in the Polish-Ukrainian relations in the interwar period. The instances of sabotage carried out by the Ukrainian Military Organization were announced as the official reason for the „pacification”. The nature of repressions, which affected civilians who were not connected with the Ukrainian Military Organization, caused a reaction from leading Ukrainian circles. In the beginning, the Ukrainian press, such as the most opinion-forming daily „Dilo”, reported acts of sabotage. Next, the three leading Ukrainian parties, Ukrainian National Democratic Alliance, the Ukrainian Socialist-Radical Party and the Ukrainian Social Democratic Party made an agreement and issued a communiqué in which they condemned such the perpetrators of the sabotages as the state authorities’ action. At the turn of September and October, the political leaders of the Ukrainian National Democratic Alliance and the head of the Greek Catholic Church, Archbishop Andrej Szeptycki, attempted to intervene with the Polish authorities. Until December 1930, when the new Sejm and Senate were convened, all Ukrainian efforts were unsuccessful. Despite the defeat, it was the starting point for the discussion about the „pacification of Eastern Galicia” in the Polish parliament and on the international forum.


Keywords


„pacification of Eastern Galicia”; Polish-Ukrainian relations; Ukrainians in the Second Polish Republic; sabotage; Ukrainian Military Organization

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Archiwum Akt Nowych:

Ambasada RP w Moskwie, sygn. 204.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, sygn. 808, 809, 1250.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Dopływy, sygn. 1073.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych, sygn. 2252, 2254, 2255, 2258.

Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, sygn. 928.

Archiwum Państwowe w Lublinie:

Urząd Wojewódzki Lubelski Wydział Społeczno-Polityczny, sygn. 413.

Biblioteka Narodowa w Warszawie:

Archiwum Naukowe im. Tarasa Szewczenki, mkf. 70156.

Státní ústřední archive v Praze:

Ruské a ukrajinské emigrantské spolky a organizace v ČSR, karton 11.

Tsentral’nyy derzhavnyy istorychnyy arkhiv Ukrayiny, m. L’viv [Центральний державний історичний архів України, м. Львів]:

fond 205, opys 1, sprawa 629; fond 344, opys 1, sprawa 6, 37.

Feliński M., Ukraińcy w Polsce odrodzonej, Warszawa 1931.

Interpelacja Nr 26 posłów z Klubu Ukraińskiego do Panów Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości w sprawie nadużyć jakich dopuścili się funkcjonariusze Policji Państwowej we wsiach Krzywe, Saranczuki, Litjatyn i Łepyszyn powiatu brzeżańskiego, „Ukraińskie Materiały Specjalne” 8 V 1931, nr 19.

Kedryn I., Zhyttya – podiyi – lyudy. Spomyny i komentari, Nyu York 1976 [Кедрин І., Життя – події – люди. Спомини і коментарі, Ню Йорк 1976].

Makar V., Yoho Voyiny, w: Yevhen Konovalets’ ta yoho doba, Myunkhen 1974 [Макар В., Його Воїни, w: Євген Коновалець та його доба, Мюнхен 1974].

Polish Atrocities in Ukraine, red. E. Revyuk, New York 1931.

Sabotaż ukraiński i akcja pacyfikacyjna, Warszawa 1931.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Okres III. Sprawozdanie Stenograficzne z 6 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej dn. 16 stycznia 1931 r., [b.d.m.w.].

Sprawozdanie Stenograficzne z 3 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej dn. 16 grudnia 1930 r., w: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Okres III, Warszawa 1930.

Stakhiv V., „Patsyfikatsiya” Zakhidn’oyi Ukrayiny i moya spivpratsya z polk. Mel’nykom, w: Nepohasnyy ohon’ viry. Zbirnyk na poshanu polkovnyka Andriya Mel’nyka holovy Provodu Ukrayins’kykh Natsionalistiv, red. Z. Knysh, Paryzh 1974 [Стахів В., „Пацифікація” Західньої України і моя співпраця з полк. Мельником, w: Непогасний огонь віри. Збірник на пошану полковника Андрія Мельника голови Проводу Українських Націоналістів, red. З. Книш, Париж 1974].

Świtalski K., Diariusz 1919–1935, Warszawa 1992.

Treść wniosku senatorów z Klubu Ukraińskiego w sprawie wypadków w związku z przeprowadzoną pacyfikacją na obszarach województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego w miesiącach wrześniu, październiku i listopadzie 1930 r., „Ukraińskie Materiały Specjalne” 30 XII 1930, nr 13.

Żongołłowicz B., Dzienniki 1930–1936, Warszawa 2004.

„Biuletyn Polsko-Ukraiński” 1933.

„Chas” [„Час”] 1931.

„Dilo” [„Діло”] 1930–1931.

„Dziennik Ludowy” 1930.

„Gazeta Lwowska” 1930.

„Kultura” 1977.

„Narodnya Sprava” [„Народня Справа”] 1930.

„Nova Zorya” [„Нова Зоря”] 1930.

„Nove Selo” [„Нове Село”] 1930.

„Pravda” [„Правда”] 1930.

„Robotnik” 1931.

„Sel’-Rob” [„Сель-Роб”] 1931.

„Sprawy Narodowościowe” 1931.

„Svoboda” [„Свобода”] 1930.

„Wiadomości Ukraińskie” 1930.

Brzoza Cz., Polska w czasach niepodległości i drugiej wojny światowej (1918–1945), Kraków 2003.

Budurowycz B., Sheptyts’kyi and the Ukrainian National Movement after 1914, w: Morality and Reality. The Life and Times of Andrei Sheptyts’kyi, red. P.R. Magocsi, Edmonton 1989.

Chojnowski A., Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921–1939, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1979.

Czubiński A., Centrolew. Kształtowanie się i rozwój demokratycznej opozycji antysanacyjnej w Polsce w latach 1926–1930, Poznań 1963.

Lewandowski K., Sprawa ukraińska w polityce zagranicznej Czechosłowacji w latach 1918–1932, Wrocław 1974.

Mazur G., Problem pacyfikacji Małopolski Wschodniej w 1930 r., „Zeszyty Historyczne” 2000, 135.

Mudryy V., Patsyfikatsiya, w: Entsyklopediya Ukrayinoznavstva. Slovnykova chastyna, t. 5, Kyyiv 1996 [Мудрий В., Пацифікація, w: Енциклопедія Українознавства. Словникова частина, t. 5, Київ 1996].

Ostanek A.A., Wydarzenia 1930 roku w Małopolsce Wschodniej a bezpieczeństwo II Rzeczypospolitej, Warszawa 2017.

Partacz C., Między realizmem a nihilizmem. Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów a Ukraińskie Narodowo-Demokratyczne Zjednoczenie, „Rocznik Koszaliński” 1997, 27.

Pisuliński J., Pacyfikacja w Małopolsce Wschodniej na forum Ligi Narodów, „Zeszyty Historyczne” 2003, 144.

Samuś P., Wicemarszałek Wasyl Mudryj (1893–1966). Ugody polsko-ukraińskie orędownik daremny, Warszawa 2017.

Sawa M., Ukraiński emigrant. Działalność i myśl Iwana Kedryna-Rudnyckiego (1896–1995), Lublin 2016.

Shevchenko T.M., Mizhnarodna naukova konferentsiya «Ukrayina na istoriohrafichniy karti mizhvoyennoyi Yevropy», „Ukrayins’kyy istorychnyy zhurnal” 2013, 1 [Шевченко Т.М., Міжнародна наукова конференція «Україна на історіографічній карті міжвоєнної Європи», „Український iсторичний журнал” 2013, 1].

Shvahulyak M., «Patsyfikatsiya». Pol’s’ka represyvna aktsiya u Halychyni 1930 r. i ukrayins’ka suspil’nist’, L’viv 1993 [Швагуляк М., «Пацифікація». Польська репресивна акція у Галичині 1930 р. і українська суспільність, Львів 1993].

Sioma M., Sławoj Felicjan Składkowski. Żołnierz i polityk, Lublin 2005.

Skochylyas I., Patsyfikatsiya v Ulychni, w: Drohobychchyna – zemlya Ivana Franka, red. L. Lutsiv, Nyu York–Paryzh–Sydney–Toronto 1973 [Скочиляс І., Пацифікація в Уличні, w: Дрогобиччина – земля Івана Франка, red. Л. Луців, Ню Йорк–Париж–Сидней–Торонто 1973].

Stempen’ S., Krytyka teroru yak metodu vyrishennya natsional’nykh i politychnykh konfliktiv u pastyrs’kiy nautsi mytropolyta Andreya Sheptyts’koho, „Naukovi zapysky Ukrayins’koho Katolyts’koho Universytetu. Seriya «Istoriya»” 2010, 1 [Стемпень С., Критика терору як методу вирішення національних і політичних конфліктів у пастирській науці митрополита Андрея Шептицького, „Наукові записки Українського Католицького Університету. Серія «Історія»” 2010, 1].

Syrnyk M., Ukraińcy w Polsce 1918–1939: oświata i szkolnictwo, Wrocław 1996.

Szumiło M., Ukraińska Reprezentacja Parlamentarna w Sejmie i Senacie RP (1928–1939), Warszawa 2007.

Tomczyk R., Ukraińskie Zjednoczenie Narodowo-Demokratyczne 1925–1939, Szczecin 2006.

Torzecki R., Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923–1929, Kraków 1989.

Torzecki R., Sheptyts’kyi and Polish Society, w: Morality and Reality. The Life and Times of Andrei Sheptyts’kyi, red. P.R. Magocsi, Edmonton 1989.

Vysots’kyy R., «Chastynnyy vystup» i «patsyfikatsiya» Halychyny v 1930 rotsi, w: Patsyfikatsiya Halychyny 1930 1930 roku. Dokumenty, t. 1, red. R. Vysots’kyy, L’viv 2019 [Висоцький Р., «Частинний виступ» і «пацифікація» Галичини в 1930 році, w: Пацифікація Галичини 1930 року. Документи, t. 1, red. Р. Висоцький, Львів 2019].

Wysocki R., Liga Narodów wobec pacyfikacji Galicji Wschodniej w 1930 roku a polsko-ukraińska konfrontacja na arenie międzynarodowej, w: Ukraińcy w najnowszych dziejach Polski (1918–1939), t. 1, red. R. Drozd, Słupsk–Warszawa 2000.

Yaniv V., Ukrayins’kyy Plastovyy Ulad, w: Entsyklopediya Ukrayinoznavstva. Zahal’na chastyna, t. 3, Kyyiv 1995 [Янів В., Український Пластовий Улад, w: Енциклопедія Українознавства. Загальна частина, t. 3, Київ 1995].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2021.52.379-402
Date of publication: 2021-12-28 16:34:16
Date of submission: 2021-09-29 12:24:26


Statistics


Total abstract view - 1469
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 917

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2021 Roman Wysocki

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.