Peasants and the Polish Countryside in German Propaganda within the General Government. Creation versus Reality
Abstract
The article discusses the role of the Polish countryside and its inhabitants in the Nazi propaganda within the General Government and the propaganda constructions of the social attitudes of the rural inhabitants towards the occupation authorities and the rest of society. The German occupation authorities sought to exploit to the greatest possible extent the rural population as a workforce, which resulted in the manipulation and propaganda influence on this group. In this context, an important role was played by the press addressed to the rural inhabitants, including the wall newspaper “Nowiny” and the weeklies “Siew” and “Rolnik” as well as publications concerning the problems of peasant and agricultural issues published in daily information newspapers. Particular attention is given to the use of propaganda means/methods and its social effects on rural communities. The article analyzes the press materials from newspapers published in the Radom and Lublin Districts between 1939 and 1944.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Adamczyk M., „Gadzinowa” prasa na Kielecczyźnie w latach okupacji hitlerowskiej, in: Polska prasa konspiracyjna lat 1939–1945 i początek prasy w Polsce Ludowej, eds. M. Adamczyk, J. Jarowiecki, Kielce–Kraków 1979.
Adamczyk M., Propaganda hitlerowska w dystrykcie radomskim, “Rocznik Świętokrzyski” 1977, 6.
Bartoszewska K., Kaczmarek J., Tak było. Z dziejów robót w Niemczech 1940–1945, Kalisz–Łódź 1996.
Broszat M., Nationalsozialistische Polenpolitik 1919–1945, Stuttgart 1961.
Chinciński T., Niemiecka okupacja w Polsce 1939–1945. Stan i kierunki badań, “Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW” 2013, 3.
Chrobaczyński J., Postawy zachowania nastroje. Społeczeństwo Krakowa wobec wojny i okupacji 1939–1945, Kraków 1993.
Dobroszycki L., Reptile Journalism. The Offi cial Polish-language Press under the Nazis, 1939–1945, London 1994.
Dobroszycki L., Die legale polnische Presse im Generalgouvernement 1939–1945, München 1977.
Fajkowski J., Religa J., Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945, Warszawa 1981.
Fajkowski J., Wieś w ogniu. Eksterminacja wsi polskiej w okresie okupacji hitlerowskiej, Warszawa 1972.
Gapys J., Postawy społeczno-polityczne ziemiaństwa w latach 1939–1945 (na przykładzie dystryktu radomskiego), Kielce 2003.
Gdy byliśmy literą „P”. Wspomnienia wywiezionych na przymusowe roboty do III Rzeszy, prep. Z. Bigorajska, W. Pietruczuk-Kurkiewiczowa, Warszawa 1979.
Gieroń R., Półmrok. Procesy karne w sprawie przestępstw okupacyjnych popełnionych przez chłopów wobec Żydów w województwie krakowskim, Kraków 2020.
Głowiński T., O nowy porządek europejski. Ewolucja hitlerowskiej propagandy politycznej wobec Polaków w Generalnym Gubernatorstwie 1939–1945, Wrocław 2000.
Jankowski A., Pacyfikacja i terror na wsi w Kieleckim: 1939–1945, Kielce 1986.
Jockheck L., Propaganda im Generalgouvernement. Die NS-Besatzungspresse für Deutsche und Polen 1939–1945, Osnabrück 2006.
Jońca K., Założenia hitlerowskiej polityki kulturalnej (i ich realizacja w stosunku do Polaków), in: Inter arma non silent Musae. Wojna i kultura 1939–1945, ed. C. Madajczyk, Warszawa 1982.
Kamela P., „Nowy Głos Lubelski” 1940–1944, “Rocznik Lubelski” 2010, 36.
Kochanowski J., Życie codzienne w okupowanej Polsce, czyli o czym (nieraz) zapominają historycy, “Kultura i Społeczeństwo” 2024, 68.
Kozyra W., Okupacyjna administracja niemiecka na ziemiach Rzeczpospolitej Polskiej w latach 1939–1945, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G” 2013, 60, 1.
Kranz J., Praca przymusowa w III Rzeszy. Fakty i refleksje po 50 latach, Warszawa 1998.
Kupisiewicz C., Okruchy wspomnień. Lata wojny i pracy przymusowej, Warszawa–Ryki 1998.
Leksykon terminów medialnych, M–Z, eds. K. Wolny-Zmorzyński et al., Toruń 2024.
Łuczak C., Praca przymusowa Polaków w Trzeciej Rzeszy, Warszawa 1999.
Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, vols 1–2, Warszawa 1970.
Napora M., Gadzinowe narracje. Mechanizmy i strategie kreowania propagandowego obrazu świata w „Dzienniku Radomskim”, Warszawa 2017.
Napora M., Lightning War and Lightning Chaos… The Polish Campaign of 1939 in the Collaborationist (‘Reptile’) Press (In the Context of Psychological and Information Warfare), “Res Historica” 2024, 58.
Piątkowski S., Bandytyzm i inne formy przestępczości kryminalnej na obszarach wiejskich Generalnego Gubernatorstwa w początkach okupacji niemieckiej (październik 1939–czerwiec 1941 r.), in: Polska pod okupacją 1939–1945, vol. 1, Warszawa 2015.
Piątkowski S., Młodzież polska w propagandzie prasy gadzinowej, “Pamięć i Sprawiedliwość” 2011, 17, 1.
Piątkowski S., Okupacja i propaganda. Dystrykt radomski i jego mieszkańcy w publicystyce polskojęzycznej prasy niemieckiej (1939–1945), Lublin–Radom 2013.
Praca przymusowa Polaków w Trzeciej Rzeszy w latach 1939–1945, ed. S. Nawrocki, Poznań 1995.
Schwaneberg S., Eksploatacja gospodarcza Generalnego Gubernatorstwa przez Rzeszę Niemiecką, “Pamięć i Sprawiedliwość” 2009, 8, 1.
Wichert W., Niemiecki system okupacyjny w latach 1939–1945. Zarys problematyki, in: Stan badań nad pomocą Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką – przegląd piśmiennictwa, eds. T. Domański, A. Gontarek, Warszawa–Kielce 2022.
Woźniakowski K., Polskojęzyczna prasa gadzinowa czasów okupacji hitlerowskiej. Szkice i Studia zebrane, Opole 2014.
Woźniakowski K., Prasa, kultura, wojna. Studia z dziejów czasopiśmiennictwa, kultury literackiej i artystycznej lat 1939–1945, Kraków 2005.
Woźniakowski K., W kręgu jawnego piśmiennictwa literackiego Generalnego Gubernatorstwa (1939–1945), Kraków 1997.
Wójcik W., Niemiecka prasa w języku polskim dla Polaków wydawana w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945 (Ogólna charakterystyka), “Rocznik Naukowo-Dydaktyczny” 1987, 110.
Wójcik W., Prasa gadzinowa Generalnego Gubernatorstwa (1939–1945), Kraków 1988.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2025.60.819-835
Date of publication: 2025-11-28 08:32:41
Date of submission: 2025-03-16 22:25:37
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2025 Monika Napora

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.