Fenomen resilience u młodzieży zagrożonej niedostosowaniem społecznym a aktywne uczestnictwo w procesie arteterapii w dobie XXI w. – na przykładzie projektu szkolnej telewizji

Bartłomiej Chrzanowski, Arkadiusz Prajzner

Streszczenie w języku polskim


Artykuł dotyczy formy arteterapii, która jest stosowana w pracy z młodzieżą zagrożoną niedostosowaniem społecznym. Umieszczenie rozważań w koncepcji rezyliencji umożliwiło wychwycenie i scharakteryzowanie wychowanków zainteresowanych udziałem w filmoterapii od wychowanków niezainteresowanych uczestnictwem w zajęciach terapeutycznych. Badania przeprowadzono w paradygmacie ilościowym metodą sondażu diagnostycznego i techniką ankiety. Mając na uwadze obraną metodologię badań użyto Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata. W oparciu o wykorzystane do badań narzędzie sformułowano dwa pytania badawcze. Pierwsze z nich odnosiło się do istnienia różnic w nasileniu relacji ze światem, samym sobą i innymi ludźmi między wychowankami podejmującymi i niepodejmującymi aktywności w zajęciach z arteterapii filmowej. Drugie pytanie badawcze dotyczyło istniejących interkorelacji w obszarach relacji ze światem, samym sobą i innymi ludźmi w grupach wychowanków podejmujących i niepodejmujących aktywności w zajęciach z arteterapii. Otrzymane rezultaty wskazują na większe poczucie zaradności życiowej, satysfakcjonujące funkcjonowanie społeczne i wyższy poziom atrakcyjności fizycznej. Odnotowana w badaniach agresja nie przekładała się w sposób negatywny na uczestnictwo w terapii.


Słowa kluczowe


arteterapia; filmoterapia; rezyliencja; młodzież; niedostosowanie społeczne

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Bugajska-Bigos, I. (2018). Arteterapia i sztuka w terapii. Eruditio et Ars, 71(1), 72–86.

Drochomirecki, B. (2018). Rola filmu w życiu młodzieży – raport z badań Stowarzyszenia Nowe Horyzonty. W: A. Skorupa, M. Brol, P. Paczyńska-Jasińska (red.), Film w terapii i rozwoju. Na tropach psychologii w filmie (Cz. 2; s. 32–49). Warszawa: Difin.

Gargacz, S. (2015). Arteterapia. Próba charakterystyki zjawiska. Debiuty Bibliologiczno-Informatologiczne, 3, 129–147.

Gołek, B., Wysocka, E. (2011). Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ). Podręcznik testu – wersja dla uczniów szkoły gimnazjalnej. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne.

Harland, M., Szymczyk, B. (2018). Filmoterapia, czyli rozwojowy i terapeutyczny wpływ filmu na emocje. W: A. Skorupa, M. Brol, P. Paczyńska-Jasińska (red.), Film w terapii i rozwoju. Na tropach psychologii w filmie (Cz. 2; s. 91–109). Warszawa: Difin.

Kaczmarek, Ł., Sęk, H., Ziarko, M. (2011). Sprężystość psychiczna i zmienne pośredniczące w jej wpływie na zdrowie. Przegląd Psychologiczny, 54(1), 29–46.

Konaszewski, K., (2020). Pedagogika wrażliwa na resilience. Studium teoretyczno-empiryczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Korbut, A. (2016). Arteterapia i jej zastosowanie w obszarze edukacji. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 11(3), 267–280. DOI: http://doi.org/10.14632/eetp.2016.11.41.267

Kuśpit, M. (2003). Arteterapia. Remedium. Profilaktyka i Promocja Zdrowego Stylu Życia, 119(3), 6–7.

Marek, E. (2004). Arteterapia jako metoda wspomagająca pracę wychowawczą. W: M. Knapik, A. Sacher (red.), Sztuka w edukacji i terapii (s. 104–117). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2010). Rozwój potraumatyczny – charakterystyka i pomiar. Psychiatria, 7(4), 129–142.

Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży. Charakterystyka i pomiar – polska skala SPP-18. Polskie Forum Psychologiczne, 16(1), 7–28.

Olkowicz, K., Baran, P. (2020). Serca bicie. Biografia Andrzeja Zauchy. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Ostaszewski, K. (2014). Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Skwarek, B., Szulc, W. (2017). Arteterapia w pracy pedagogicznej. Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, (22), 93–107.

Stańko, M. (2009a). Arteterapia – mechanizmy działania z perspektywy neuropsychologii. Psychoterapia, 149(2), 29–45.

Stańko, M. (2009b). Arteterapia z dziećmi i młodzieżą – perspektywa rozwojowa. Psychiatria, 6(2), 66–73.

Urban, B. (2021). Agresja młodzieży i odrzucenie rówieśnicze. Warszawa: PWN.

Warmuz-Warmuzińska, E. (2013). Filmoterapia w edukacji i terapii dzieci i młodzieży szkolnej oraz dorosłych. Scenariusze zajęć z wykorzystaniem filmów. Warszawa: Difin.

Windle, G. (2011). What Is Resilience? A Review and Concept Analysis. Reviews in Clinical Gerontology, 21(2), 152–169. DOI: http://doi.org/10.1017/S0959259810000420

NETOGRAFIA

American Art Therapy Association. Pobrane z: https://arttherapy.org (dostęp: 7.01.2022).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2022.35.3.193-208
Data publikacji: 2022-12-19 09:09:47
Data złożenia artykułu: 2022-02-21 13:17:16


Statystyki


Widoczność abstraktów - 711
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 456

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Bartłomiej Chrzanowski, Arkadiusz Prajzner

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.