Deformacja zawodowa: tendencje, dynamika i ryzyko przejawu

Zhanna Virna

Streszczenie w języku polskim


W artykule opisano metodologiczne aspekty zjawiska deformacji zawodowej osobowości z punktu widzenia adaptacyjnej determinacji bezpieczeństwa zawodowego. Przedstawiono przyczyny (ogólne i częściowe), warunki (monotonne, zamknięte, emocjonalno-intensywne) tworzenia się deformacji zawodowej, pozytywną i negatywną treść ich przejawu przez opis głównych cech (prędkość rozwoju, głębokość formacji, miarę stabilności i szerokość). Uporządkowano poziomy (ogólnoprofesjonalne, szczególnoprofesjonalne, profesjonalno-typologiczne, zindywidualizowane) i nakreślono typologie przejawu deformacji zawodowej, cechy osobowości, które są wyrażone w podwójnych standardach etycznych oraz marginalizmie profesjonalnym i wypaleniu emocjonalnym. Przeanalizowano radykalne formy profesjonalnej deformacji (wyuczoną bezradność, profesjonalną alienację, profesjonalną niekompetencję i stagnację), które są spowodowane przez psychologiczne czynniki zawodowego starzenia się. Uzasadniono sferę ryzyka przejawu deformacji zawodowej (blokowanie rozwoju profesjonalnie ważnych cech specjalisty, inicjację osobistej alienacjii, stratę profesjonalnej dojrzałości specjalisty).


Słowa kluczowe


deformacja zawodowa; osobościowo-zawodowa destrukcja; zabezpieczenie zawodowe; adaptacja zawodowa; tendencje; dynamika i ryzyko przejawu

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Авраменкова В.В. (1990), Проблема отчуждения в психологии, «Вопросы психологии», 1.

Безносов С.П. (2004), Профессиональная деформация личности, СПб.

Вірна Ж.П. (2012), Неврогенез професійних деструкцій особистості, «Психологічні перспективи», 19.

Вірна Ж.П. (2014), Професійний простір особистості: від ознак дисциплінарності до реальностісуб’єктивного моделювання, Кам’янець-Подільський.

Вірна Ж.П. (2009), Психічне здоров’я і невротичні розлади особистості: постановка проблеми і аспекти дослідження, «Психологічні перспективи», 13.

Ильин Е.П. (2011), Работа и личность: трудоголизм, перфекционизм, лень, СПб.

Кузьмина Н.В. (1990), Профессионализм деятельности преподавателя и мастера производственного обучения, Москва.

Майсак Н.В. (2012), Профилактика личностных деформаций и деструкций специалистов стрессогенных профессий, Москва.

Максименко С.Д. (2006), Генеза буття особистості, Киев.

Осухова Н.Г. (2005), Психологическая помощь в трудных и жизненных ситуациях, Москва.

Шадриков В.Д. (1994), Деятельность и способности, Москва.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2015.28.2.123
Data publikacji: 2016-09-07 12:34:49
Data złożenia artykułu: 2016-03-01 16:40:55


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1973
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 967

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Zhanna Virna

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.