Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Sztuka zarządzania zasobami własnymi oraz zespołu jako metakompetencja pilota i pilota-instruktora funkcjonującego w sytuacjach trudnych i niebezpiecznych
Streszczenie w języku polskim
Przedstawiona w artykule specyfika pracy współczesnego pilota i pilota-instruktora wojskowego statku powietrznego posłużyła do zwrócenia uwagi na potrzebę zaakcentowania znaczenia dla jego efektywnego działania szkoleniowego kompetencji miękkich (nietechnicznych) oraz metakompetencji.
W oparciu o literaturę przedmiotu autor artykułu formułuje założenia teoretyczne dotyczące rosnącego znaczenia we współczesnych organizacjach kompetencji miękkich i metakompetencji zatrudnionych tu pracowników. Przyczyn tego można się doszukiwać m.in. w rosnącej złożoności zadań, które wykonują oni na swoich stanowiskach pracy, oraz generowania tym samym coraz częściej sytuacji trudnych i niebezpiecznych. Tak zdefiniowane wojskowe organizacje lotnicze wymagają zdaniem autora doskonalenia zatrudnionych osób w zakresie zarządzania zasobami własnymi i zespołu. Osobą, która nie tylko w lotnictwie wojskowym ma szczególny wpływ na jakość przygotowania zawodowego przyszłego personelu lotniczego (pilota wojskowego), jest pilot-instruktor. Dlatego to stanowisko pracy jest głównym przedmiotem badań własnych przeprowadzonych w reprezentatywnej dla środowiska personelu lotniczego grupie pilotów i pilotów-instruktorów wojskowych statków powietrznych.
Efektem rozważań teoretycznych oraz analiz, opisu i interpretacji danych empirycznych są sformułowane wnioski, mające również charakter wskazówek praktycznych, które mogą mieć znaczenie dla procesu systematycznego doskonalenia bezpieczeństwa wykonywania zadań w powietrzu. Każda podpowiedź dotycząca doskonalenia czynnika ludzkiego jest szczególnie ważna dla współczesnego lotnictwa wojskowego, ponieważ to właśnie czynnik ludzki odpowiada dzisiaj za 70–80% niebezpiecznych zdarzeń w lotnictwie (incydentów, wypadków i katastrof).
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Adamiec M., Kożusznik B. (2001), Sztuka zarządzania sobą, Warszawa: PWN.
Biela A. (1993), Błędy człowieka w sytuacjach podejmowania decyzji ryzykownych, „Ergonomia”, nr 16(2).
Biela A. (1994), Błędy człowieka w sytuacjach podejmowania decyzji ryzykownych, Dęblin: WSOSP. Biuletyn 2 (65) 94.
Biela A. (2001), Wymiary decyzji menedżerskich, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Biela A. (red.) (1992), Kwestionariusz Lubelski Analizy Stanowiska Pracy. Założenia teoretyczne, metodologia konstrukcji oraz metodyka badań kwestionariuszem, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Butkiewicz M. (1995), Model Polskich Standardów Kwalifikacji Zawodowych, Warszawa–Radom: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
Cherniss C. (2000), Social and emotional competence in the workplace, [w:] R. Bar-On, J.D.A. Parker (eds.), Handbook of Emotional Intelligence, San Francisco: Jossey-Bass Inc. Publisher.
Dąbrowska J. (2011), Czynnik ludzki w lotnictwie, „Prace Instytutu Lotnictwa”, nr 221.
Delamare Le Deist F., Winterton J. (2005), What is competence?, “Human Resource Development International”, Vol. 8, No. 1, DOI: https://doi.org/10.1080/1367886042000338227.
Instrukcja szkoleń personelu latającego z zakresu zarządzania zasobami załogi CRM w lotnictwie Sił Zbrojnych RP (2013).
Jancelewicz B. (red.), Bezpieczeństwo i niezawodność w lotnictwie, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Klich E. (2010), Bezpieczeństwo lotów w transporcie lotniczym, Radom: Instytut Technologii i Eksploatacji – PIB.
Klich E. (2011), Bezpieczeństwo lotów, Radom: Instytut Technologii i Eksploatacji – PIB.
Korporowicz L. (1998), Ewaluacja w reformie systemu edukacji, „Polityka Społeczna”, nr 9.
Makarowski R., Smolicz T. (2012), Czynnik ludzki w operacjach lotniczych. Człowiek, możliwości i ograniczenia – uwarunkowania psychofizjologiczne, Kosowizna: Adriana Aviation Sp. z o.o.
Mikuliszyn R., Truszczyński O. (2000), Czynnik ludzki w aspekcie lotów na samolotach super manewrowych, „Polski Przegląd Medycyny Lotniczej”, nr 4.
Mischel W. (1968), Personality and Assessment, New York: Wiley.
Morawski J. (1994), Gospodarka informacją w układzie pilot – samolot, Rzeszów–Warszawa: Redakcja Wydawnictw Uczelnianych Politechniki Rzeszowskiej.
Morawski J. (2005), Człowiek i technologia, Tajniki wzajemnych uwarunkowań, Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. A. Gieysztora.
Obłój K. (2000), Strategia sukcesu firmy, Warszawa: PWE.
Oleksyn T. (2010), Zarządzanie kompetencjami. Teoria i praktyka, wyd. 2, Kraków: Oficyna a Wolters Kluwer business.
Poradnik – listy kontrolne w zakresie CRM dla personelu latającego w lotnictwie Sił Zbrojnych RP (2013).
Smółka P. (2007), Generator charyzmy. Kreowanie osobowości menedżera, Gliwice: Wydawnictwo Helion.
Smółka P. (2008), Kompetencje społeczne. Metody pomiaru i doskonalenia umiejętności interpersonalnych, Kraków: Wolters Kluwer.
Ślusarski J. (2011), Nauczyciel zawodu, w którym dominują sytuacje trudne i ekstremalne, [w:] A. Karpińska, K. Borawska-Kalbarczyk (red.), Horyzonty rozwoju edukacji w dialogu i perspektywie, Warszawa: Difin.
Ślusarski J. (2013a), Czy każdy pilot może być instruktorem? Analiza psychologiczna stanowisk pracy pilota i pilota-instruktora śmigłowca wojskowego, Dęblin: WSOSP.
Ślusarski J. (2013b), Sztuka funkcjonowania w zespole i zarządzania jego zasobami w środowisku, w którym dominują sytuacje silne, [w:] E. Jaszczyszyn, J. Szady-Borzyszkowska (red.), Edukacja w kreowaniu współczesnej rzeczywistości. Możliwości i ograniczenia, t. 2, Siedlce: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny.
Ślusarski J. (2014), Raport końcowy z realizacji projektu badawczego własnego. Sprawozdanie merytoryczne z realizacji projektu badawczego nr rej. ON 106 020040, nr umowy 0200/B/T00/2010/40, pt. „Analiza stanowisk pracy pilota, kontrolera i nawigatora jako podstawa doboru treści kształcenia, szkolenia i doskonalenia zawodowego w lotniczej uczelni wojskowej”, Dęblin, WSOSP (opracowanie niepublikowane).
Terelak J. (1988), Wybrane problemy psychologii pracy pilota, Dęblin: Wydawnictwo Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej.
Terelak J. (2011), Wprowadzenie do psychologii, wyd. 2 popr. i rozszerz., Białystok: WSAP.
Truszczyński O., Biernacki M. (2010), Skalowanie udziału czynnika ludzkiego w wypadkach lotniczych, „Polski Przegląd Medycyny Lotniczej”.
Zarządzanie zasobami załogi, https://pl.wikipedia.org/wiki/Zarz%C4%85dzanie_zasobami_za%C5%82ogi (dostęp: 10.07.2017).
Znaczenie czynnika ludzkiego w wypadkach lotniczych, http://lotniczapolska.pl/Znaczenie-czynnika-ludzkiego-w-wypadkach-lotniczych,291 (dostęp: 10.07.2017).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2017.30.2.51
Data publikacji: 2017-11-09 08:16:36
Data złożenia artykułu: 2016-12-20 13:23:20
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Janusz Ślusarski
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.