Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Style mówienia o zadowoleniu a wybrane cechy osobowości kobiet
Streszczenie w języku polskim
Celem badań było odnalezienie i opisanie stylów mówienia o emocjach oraz ukazanie ich psychologicznych mechanizmów, zwłaszcza w zakresie neurotyczności, lęku i depresyjności. Wykorzystano do tego celu metody kwestionariuszowe (SF IPIP NEO-PI-R, BDI-II, STAI) oraz metody narracyjne. Badaniami objęto 71 dorosłych kobiet, które opowiedziały historię na temat zadowolenia po usłyszeniu wystandaryzowanej instrukcji. Wypowiedzi zanalizowano poprzez zliczenie wystąpień określonych wskaźników ekspresywności, a uzyskane dane poddano analizie skupień. Wykazano, że kobiety stosują trzy style mówienia o emocjach, które określono jako zadaniowy, pogodny oraz lękowo-depresyjny. Styl lękowo-depresyjny charakteryzuje się używaniem większej ilości negatywnych określeń emocjonalnych, negacji, określeń wskazujących na dokonywanie rozróżnień, a także występowaniem większej ilości zjawisk paralingwistycznych. Ujawniają się w ten sposób przede wszystkim zniekształcenia poznawcze typowe dla depresji i wzmożonego napięcia emocjonalnego. Przeprowadzone badania wskazują na to, że sposób mówienia o emocjach trafnie odzwierciedla cechy psychiczne człowieka.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Alm, P.A. (2004). Stuttering, emotions, and heart rate during anticipatory anxiety: A critical review. Journal of Fluency Disorders, 29(2), 123–133. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2004.02.001.
Argaman, O. (2010). Linguistic markers and emotional intensity. Journal of Psycholinguistic Research, 39(2), 89–99. DOI: https://doi.org/10.1007/s10936-009-9127-1.
Argamon, S., Koppel, M. (2003). Gender, genre, and writing style in formal written texts. Text. The Hague Then Amsterdam Then Berlin, 23(3), 321–346. DOI: https://doi.org/10.1515/text.2003.014.
Argamon, S., Koppel, M. (2009). Automatically profiling the author of an anonymous text. Communications of the ACM, 52(2), 119–123. DOI: https://doi.org/10.1145/1461928.1461959.
Beck, A.T. (1967). Depression: Clinical, Experimental, and Theoretical Aspects. Philadelphia: University of Pensylvania Press.
Beck, A.T., Freeman, A., Davis, D.D., Cierpisz, M. (2014). Terapia poznawcza zaburzeń osobowości. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Beck, J.S. (2005). Terapia poznawcza. Podstawy i zagadnienia szczegółowe. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bednarczyk, M. (2014). Klasyfikacje wykrzykników w badaniach polskich i niemieckich. Lingwistyka Stosowana, 11, 83–89.
Blood, G.W., Blood, I.M., Maloney, K., Meyer, C., Qualls, C.D. (2007). Anxiety levels in adolescents who stutter. Journal of Communication Disorders, 40(6), 452–469. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2006.10.005.
Boals, A., Klein, K. (2005). Word use in emotional narratives about failed romantic relationships and subsequent mental health. Journal of Language and Social Psychology, 24(3), 252–268. DOI: https://doi.org/10.1177/0261927X05278386.
Bock, J.K. (1982). Toward a cognitive psychology of syntax: Information processing contributions to sentence formulation. Psychological Review, 89(1), 1–47. DOI: https://doi.org/10.1037/0033-295X.89.1.1.
Brzezińska, A. (1984). Ekspresja twórcza a projekcja. W: H. Sęk (red.), Metody projekcyjne. Tradycja i współczesność (s. 125–166). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Caruso, A.J., Chodzko-Zajko, W.J., Bidinger, D.A., Sommers, R.K. (1994). Adults who stutter: Responses to cognitive stress. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 37(4), 746–754. DOI: https://doi.org/10.1044/jshr.3704.746.
Clark, H.H., Chase, W.G. (1972). On the process of comparing sentences against pictures. Cognitive Psychology, 3(3), 472–517. DOI: https://doi.org/10.1016/0010-0285(72)90019-9.
Cohn, M.A., Mehl, M.R., Pennebaker, J.W. (2004). Linguistic markers of psychological change surrounding September 11, 2001. Psychological Science, 15(10), 687–693. DOI: https://doi.org/10.1111/j.0956-7976.2004.00741.x.
Cook, F., Fry, J. (2006). Connecting stuttering measurement and management: III. Accountable therapy. International Journal of Language & Communication Disorders, 41(4), 379–394. DOI: https://doi.org/10.1080/13682820600623895.
Craig, A. (1990). An investigation into the relationship between anxiety and stuttering. Journal of Speech and Hearing Disorders, 55(2), 290–294. DOI: https://doi.org/10.1044/jshd.5502.290.
Czapiga, Z. (2015). O ekspresywności wypowiedzeń emotywnych (na materiale języka rosyjskiego i polskiego). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, (11), 19–27. DOI: https://doi.org/10.18778/1731-8025.11.03.
Danielewiczowa, M. (1991). Zdania pytajne o funkcji ekspresywnej. Język a Kultura, (4), 159–168.
Davis, D., Brock, T.C. (1975). Use of first person pronouns as a function of increased objective self-awareness and performance feedback. Journal of Experimental Social Psychology, 11(4), 381–388. DOI: https://doi.org/10.1016/0022-1031(75)90017-7.
Fast, L.A., Funder, D.C. (2010). Gender Differences in the Correlates of Self‐Referent Word Use: Authority, Entitlement, and Depressive Symptoms. Journal of Personality, 78(1), 313–338. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.2009.00617.x.
Gawda, B. (2007a). Ekspresja pojęć afektywnych w narracjach osób z osobowością antyspołeczną. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Gawda, B. (2007b). Neuroticism, Extraversion, and Paralinguistic Expression. Psychological Reports, 100(3), 721–726. DOI: https://doi.org/10.2466/pr0.100.3.721-726.
Gawda, B. (2010a). Negacje w narracjach o miłości osób antyspołecznych. W: M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko (red.), Psychologia małych i wielkich narracji (s. 245–255). Warszawa: Eneteia.
Gawda, B. (2010b). Syntax of emotional narratives of persons diagnosed with antisocial personality. Journal of Psycholinguistic Research, 39(4), 273–283. DOI: https://doi.org/10.1007/s10936-009-9140-4.
Gawda, B. (2014). Wskaźniki napięcia emocjonalnego w warstwie treściowo-językowej pisma. W: R. Cieśla (red.), Dokument i jego badanie (s. 67–77). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Gawda, B. (2015). Lęk osobowościowy a bogactwo narracji o uczuciach – hipoteza o wpływie lęku na reprezentacje afektywne. Psychologia Rozwojowa, 12(4), 65–74.
Grabias, S. (1981). O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Grabias, S. (2001). Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Grochowski, M. (1997). Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk.
Grzesiuk, A. (1995). Składnia wypowiedzi emocjonalnych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Haran, D., Mor, N., Mayo, R. (2011). Negating in order to be negative: The relationship between depressive rumination, message content and negation processing. Emotion, 11(5), 1105–1111. DOI: https://doi.org/10.1037/a0025301.
Hargitai, R., Naszódi, M., Kis, B., Nagy, L., Bóna, A., László, J. (2007). Linguistic markers of depressive dynamics in self-narratives: Negation and self-reference. Empirical Text and Culture Research, 3, 26–38.
Hirsh, J., Peterson, J. (2009). Personality and language use in self-narratives. Journal of Research in Personality, 43(3), 524–527. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrp.2009.01.006.
Holtgraves, T. (2010). Social psychology and language: Words, utterances, and conversations. W: S.T. Fiske, D.T. Gilbert, G. Lindzey (eds.), Handbook of Social Psychology (Vol. 2; s. 1386–1422). Hoboken: John Wiley and Sons.
Ireland, M., Mehl, M. (2014). Natural Language Use as a Marker. W: T. Holtgraves (ed.), The Oxford Handbook of Language and Social Psychology (s. 201–218). New York: Oxford University Press.
Iverach, L., Jones, M., O’Brian, S., Block, S., Lincoln, M., Harrison, E., …, Onslow, M. (2009). Screening for personality disorders among adults seeking speech treatment for stuttering. Journal of Fluency Disorders, 34(3), 173–186. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2009.09.001.
Knapp, M., Hall, J. (2000). Komunikacja w interakcjach międzyludzkich. Wrocław: Astrum.
Kurcz, I. (1987). Język a reprezentacja świata w umyśle. Warszawa: PWN.
Lee, C., Kim, K., Seo, Y., Chung, C. (2007). The relations between personality and language use. Journal of General Psychology, 134(4), 405–413. DOI: https://doi.org/10.3200/GENP.134.4.405-414.
Lizak, J. (2004). Emocjonalne nacechowanie dialogów we współczesnej powieści dla młodzieży. W: K. Wojtczuk, A. Wierzbicka (red.), Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych (s. 109–114). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
MacDonald, M.C., Just, M.A. (1989). Changes in activation levels with negation. Journal of experimental psychology. Learning, Memory, and Cognition, 15(4), 633–642. DOI: https://doi.org/10.1037/0278-7393.15.4.633.
Maciuszek, J. (2006). Negacja w języku i komunikacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Mahr, G.C., Torosian, T. (1999). Anxiety and social phobia in stuttering. Journal of Fluency Disorders, 24(2), 119–126. DOI: https://doi.org/10.1016/S0094-730X(98)00027-8.
Mairesse, F., Walker, M., Mehl, M., Moore, R. (2007). Using linguistic cues for the automatic recognition of personality in conversation and text. Journal of Artificial Intelligence Research, 30(1), 457–500. DOI: https://doi.org/10.1613/jair.2349.
Mehl, M.R. (2006). The lay assessment of subclinical depression in daily life. Psychological Assessment, 18(3), 340. DOI: https://doi.org/10.1037/1040-3590.18.3.340.
Mehl, M.R., Gosling, S.D., Pennebaker, J.W. (2006). Personality in its natural habitat: Manifestations and implicit folk theories of personality in daily life. Journal of Personality and Social Psychology, 90(5), 862–877. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.90.5.862.
Michalewski, K. (2006). Składniowe środki wyrażania emocji. W: K. Wojtczuk, V. Machnicka (red.), Wokół językowej funkcji emocjonalnej (s. 147–151). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
Mukherjee, A., Liu, B. (2010). Improving gender classification of blog authors. W: Proceedings of the 2010 Conference on Empirical Methods in Natural Language Processing (s. 207–217). Association for Computational Linguistic.
Newman, M., Groom, C. (2008). Gender Differences in Language Use: An Analysis of 14,000 Text Samples. Discourse Processes, 45(3), 211–236. DOI: https://doi.org/10.1080/01638530802073712.
Nowakowska-Kempna, I. (1986). Konstrukcje zdaniowe z leksykalnymi wykładnikami predykatów uczuć. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Nowakowska-Kempna, I. (2000). Konceptualizacja uczuć w języku (Cz. 2: Data). Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.
Nowakowska-Kempna, I. (2008). Uczucia – jakie są – każdy widzi. Język a Kultura, (20), 225–239.
Obrębska, M. (2013). Styl mówienia w schizofrenii. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Obrębska, M., Zinczuk-Zielazna, J. (2016). Style radzenia sobie z bodźcami zagrażającymi a częstość użycia partykuł w wypowiedziach jako wskaźnik lęku w sytuacji społecznej ekspozycji. Socjolingwistyka, 30(30), 261–275. DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.30.19.
Obrębska, M., Zinczuk-Zielazna, J. (2017). Explainers as an Indicator of Defensive Attitude to Experienced Anxiety in Young Women Differing in Their Styles of Coping with Threatening Stimuli. Psychology of Language and Communication, 21(1), 34–50. DOI: https://doi.org/10.1515/plc-2017-0003.
Ogden, C.K., Richards, I.A. (1923). The Meaning of Meaning. London: Routledge and Kegan Paul.
Osgood, C.E. (1960). Some effects of motivation on style of encoding. W: T.A. Sebcok (ed.), Style in Language (s. 293–306). Cambridge: MIT Press.
Öhman, A. (2005). Strach i lęk z perspektywy ewolucyjnej, poznawczej i klinicznej. W: M. Lewis, J.M. Havilans-Jones (red.), Psychologia emocji (s. 719–745). Gdańsk: GWP.
Pennebaker, J. (2003). Psychological aspects of natural language use: Our words, our selves. Annual Review of Psychology, 54(1), 547–577. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.psych.54.101601.145041.
Pennebaker, J., King, L. (1999). Linguistic styles: Language use as an individual difference. Journal of Personality and Social Psychology, 77(6), 1296–1312. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.77.6.1296.
Pisarkowa, K. (1974). O ekspresywnej funkcji czasu i aspektu. Język Polski, (54), 358–363.
Qiang, K. (2013). Paralanguage. Canadian Social Science, 9(6), 222–226.
Qiu, L., Lin, H., Ramsay, J., Yang, F. (2012). You are what you tweet: Personality expression and perception on Twitter. Journal of Research in Personality, 46(6), 710–718. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrp.2012.08.008.
Reinecke, M.A., Clark, D.A. (2005). Psychoterapia poznawcza w teorii i praktyce. Gdańsk: GWP.
Rejter, A. (2006). Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Rodak, R. (2000). Frazemy jako emotywne operatory interakcyjne. Język a Kultura, (14), 187–198.
Rowiński, T., Cieloch, M., Cybis, N., Strus, W., Cieciuch, J. (2014). Polska adaptacja i wersja skrócona kwestionariusza IPIP-NEO-PI-R. Referat na XXXV Zjeździe Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Bydgoszcz.
Rude, S., Gortner, E.M., Pennebaker, J. (2004). Language use of depressed and depression-vulnerable college students. Cognition & Emotion, 18(8), 1121–1133. DOI: https://doi.org/10.1080/02699930441000030.
Scherer, K. (1981). Vocal indicators of stress. Speech Evaluation in Psychiatry, 171–187.
Sędziak, H. (2004). Emocjonalizmy składniowe w łomżyńskich tekstach gwarowych. W: K. Wojtczuk, A. Wierzbicka (red.), Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych (s. 201–211). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
Sęk, H. (red.). (2005). Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.
Sopolińska, L. (2004). Operatory emotywno-oceniające w języku mówionym. W: K. Wojtczuk, A. Wierzbicka (red.), Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych (s. 231–237). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
Sosnowski, T., Wrześniewski, K., Jaworowska, A., Fecenec, D. (2006). STAI – Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI. Polska adaptacja. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Szepietowska, E.M., Gawda, B. (2011). Ścieżkami fluencji werbalnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Szerszunowicz, J. (2004). Funkcje pragmatyczne faunizmów w mowie potocznej. W: K. Wojtczuk, A. Wierzbicka (red.), Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych (s. 231–237). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
Szerszunowicz, J. (2006). Z badań nad zooinwektywami w ujęciu kontrastywnym (na materiale języka polskiego i włoskiego). W: K. Wojtczuk, V. Machnicka (red.), Wokół językowej funkcji emocjonalnej (s. 279–290). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
Tokarski, R. (1976). Funkcja morfemu „nie” w przymiotnikach zaprzeczonych. W: M. Mayenowa (red.), Semantyka tekstu i języka (s. 281–290). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Trager, G. (1958). Paralanguage: A first approximation. Studies in Linguistics, 13, 1–12.
Trapnell, P.D., Campbell, J.D. (1999). Private self-consciousness and the five-factor model of personality: Distinguishing rumination from reflection. Journal of Personality and Social Psychology, 76(2), 284–304. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.76.2.284.
Tromp, S., Koss, M. (1995). Are rape memories different? A comparison of rape, other unpleasant, and pleasant memories among employed women. Journal of Traumatic Stress, 8(4), 607–627. DOI: https://doi.org/10.1002/jts.2490080406.
Wiatrowski, P. (2010a). Ekspresywizmy leksykalne w „Przewodniku Katolickim” z lat 1895–2005. Peiorativa pierwotne. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, (17), 163–189.
Wiatrowski, P. (2010b). Morfologiczne i leksykalne wykładniki negatywnych emocji w „Przewodniku Katolickim” z lat 1895–2005. Poznań: Wydawnictwo Rys.
Wiatrowski, P. (2015). Morfologiczne wykładniki pozytywnych emocji w „Przewodniku Katolickim” z lat 1895–2005. Poznańskie Studia Slawistyczne, (9), 169–188. DOI: https://doi.org/10.14746/pss.2015.9.10.
Wierzbicka, A. (1969). Dociekania semantyczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wierzbicka, A. (2003). Cross-cultural Pragmatics: The Semantics of Human Interaction. Berlin–New York: Mouton de Gruyter.
Yarkoni, T. (2010). Personality in 100,000 words: A large-scale analysis of personality and word use among bloggers. Journal of Research in Personality, 44(3), 363–373. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrp.2010.04.001.
Zawadzki, B., Popiel, A., Pragłowska, E. (2009). Charakterystyka psychometryczna polskiej adaptacji Kwestionariusza Depresji BDI-II Aarona Becka. Psychologia – Etologia – Genetyka, (19), 71–95.
Zinczuk-Zielazna, J., Obrębska, M. (2016). Styles of coping and the level of dogmatism in utterance texts as an indicator of anxiety in situations of social exposure. Polish Psychological Bulletin, 47(4), 402–411. DOI: https://doi.org/10.1515/ppb-2016-0047.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.4.161-178
Data publikacji: 2019-04-26 10:22:41
Data złożenia artykułu: 2018-07-31 20:29:28
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2019 Kalina Kosacka
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.